SEMINUARAS LUAJIKSENNELTIH KARJALAN KIELEN OPASTANDUPROJEKTUA ERI ALOIN RUADONIEKOILE

Nurmekses piettih 25.1. seminuaru, mis eziteltih pluanua karjalan kielen opastamizekse eri aloin ruadoniekoile. Piämiäränny on järrestiä karjalan kielen kursa, mih otetah toinah 20 ruadoigähisty hengie opastumah kieldy kogopäiväzesti vuvven aijakse. Kursale tahtotah suaha ezimerkikse opastajii, toimittajii, kirjuttajii, muuzikkoloi, kirikön ruadoniekkoi da matkailualan vägie. Nämä ristikanzat opastetah pagizemah karjalua muga, ku hyö vuvven jälles maltetah käyttiä sidä luonnollizesti mistahto argieloksen tilandehis - da omas ruavos.

Seminuaras kuultih skypeči kielentutkii Annika Pasastu, ken iče on olluh todevuttamas samanmostu projektua inarinsaamelazienke. Täs heijän projektas duumaijah nygöi ottua malli karjalan kielengi kursan järreständäh. Pasanen saneli, mittumii tehtoloi nengozen opastandan järreständäl on kogo kieliyhteizöle. Opastujat opastutah kieli muga, ku hyö terväh voijah algua käyttiä sidä tuttuloin ristikanzoinke da toinah vie ruveta pagizemah sidä omile lapsile libo vunukoile. Lizäkse heis suahah karjalan kielen malttajii eri aloin ruadoniekkoi, kudamii tarvitah, ku ruvettaneh tulevaizuuves järrestämäh enämbi yhteiskunnallizii palveluloi karjalan kielel.

Tärgienny piämiäränny on katkata se iče iččie lujendai kehitys, ku kieldy paistah muga vähän da sendäh ei nähtä tarbehellizekse järrestiä palveluloi sil kielel da jälleh ku ei ole palveluloigi, ei nähtä tarbehellizekse malttua kieldy da opastuo sidä tulijoile sugupolvile. Tämän projektan on tarkoitus kiändiä kehitys toizeh čurah, innostua ristikanzoi käyttämäh karjalan kieldy omas arres da suaha heidy vuadimah omii kielellizii oigevuksii da palveluloi karjalan kielel. Ku nengozii vuadimuksii siit enämbigi rodinou, viranomazile täydyy ottua net vagavasti eigo niidy voi hyllätä vai sendäh, ku karjalan kieldy malttajii ruadoniekkoi ei löydys.

Projektale pidäy äijy jengua, ga onnuako rodieu vie jygiembi jielo suaha iče karjalazet da heidy evustajat järrestöt kerale projektah da löydiä opastujat, ket ollah valmehet jättämäh oman ruavon vuvvekse da sidovumah opastundah. Nygöi täydyygi tovessah ruveta nostattamah kielen elvytysinduo karjalazien keskes, levittiä tieduo tulijas projektas da smiettie, voizigo iče lähtie opastumah. Vie ei ole lujattu, konzu opastandu järrestetäh, ga se voizi olla ezimerkikse vuonnu 2015 libo 2016.

Jani Koskiin

Vähembistökieli- da paginluaduaktivisti
Sugukanzoin ystävät ry -järjestön hallituksen vuitti